Ειδικό Βραβείο 2018

Η έλευση του χειµώνα και η ανάγκη για βοσκή και προστασία των ζώων από τον καιρό, τους οδηγούσε στα πεδινά. Μετά του Αη ∆ηµήτρη, ολόκληρες οικογένειες µάζευαν όλο το σπιτικό τους, το φόρτωναν στα άλογα και ξεκινούσαν την αναζήτηση «χειµαδιού», βοσκώντας παράλληλα τα κοπάδια τους.

Η περίοδος των µετακινήσεων προσφερόταν για ενδυνάµωση του κοπαδιού, γιατί κρατούσε µέχρι κι ένα µήνα και τα ζώα εµπλούτιζαν τις τροφές τους, µέσω των διαφόρων τοπικών ενδιαιτηµάτων που συναντούσαν. Σε κάθε ταξίδι, οι βοσκοί άλλαζαν τα δροµολόγιά τους κρατώντας πάντα κάποια σταθερά κοµβικά σηµεία διανυκτερεύσεων και διάβασης, τα «κονάκια».

Μέσω της διαδικασίας αυτής και µε συνεκτίµηση παραµέτρων όπως ο καιρός, η παρατήρηση της φύσης και των αλλαγών της και η αξιολόγηση της αποδοτικότητας του κοπαδιού τα προηγούµενα χρόνια, οι νοµάδες επέλεγαν χειµαδιά. Καταλήγοντας στο µέρος που επέλεγαν να περάσουν το χειµώνα τους, εγκαθίσταντο µέχρι τις αρχές Μαΐου. Τότε, απάλλασσαν τα αιγοπρόβατα από το περιττό βάρος κουρεύοντάς τα και ξεκινούσαν τη διαδροµή της επιστροφής στη θερινή βάση και πατρίδα όπως τη θεωρούσαν οι ίδιοι.

Ο Τζιάλας πέρασε τη ζωή του µετακινούµενος, µε διαφορετική έννοια της βάσης-σπιτιού από τη σηµερινή. Με τη σύζυγό του Μαρία και την οικογένειά τους είδαν την εξέλιξη της ιστορίας από τα βουνά και εµπλούτισαν τις γνώσεις τους µέσα από τις µετακινήσεις τους, αναπτύσσοντας µία φιλοσοφία η οποία µετατράπηκε σε στάση ζωής και η οποία επεκτάθηκε ακόµα και στον τρόπο εκτροφής των ζώων. Ποτέ δεν αύξησε υπερβολικά τον αριθµό των ζώων του, γιατί ήθελε ελεγχόµενη κτηνοτροφία, µε φροντίδα οικογενειακής φύσης. Οργάνωσε δύο βάσεις (για χειµώνα και καλοκαίρι), γιατί δεν πιστεύει στο σταυλισµό των ζώων. Ενσωµάτωσε προσεκτικά την τεχνολογία, χρησιµοποιώντας φορτηγά για τη µεταφορά την άνοιξη, ενώ δε δίστασε να εισαγάγει στο κοπάδι του τη φροντίδα των κτηνιάτρων.

Και επειδή πιστεύει ότι το ζώο δεν πρέπει να εξαναγκάζεται σε εκβιασµένη απόδοση, απέρριψε όλα τα συµπληρώµατα διατροφής ταϊζοντας το κοπάδι του µόνο µε φυσικά, ακατέργαστα προϊόντα: καλαµπόκι, άχυρο και τριφύλλι.

Ο Χρήστος Τζιάλας είναι ένας από τους τελευταίους Έλληνες µετακινούµενους κτηνοτρόφους. Σε αυτόν απονέµεται το Ειδικό Βραβείο του Αγρότη της Χρονιάς 2018.

Βιογραφικό 

Ο Χρήστος Τζιάλας, 84 χρονών γεννήθηκε από νοµαδική οικογένεια µε θερινή βάση το Πρόσβορο Γρεβενών ή ∆έλνο. Το πέρας των πέτρινων χρόνων του εµφυλίου βρίσκει το Χρήστο Τζιάλα παντρεµένο µε τη Μαρία Κόττα. Μεσολάβησαν 7 χρόνια νυχτερινής απαγόρευσης κυκλοφορίας, η µετανάστευση για ένα εξάµηνο στην κουζίνα ενός εστιατορίου στην Αµερική, ο επαναπατρισµός, η εδραίωση και φυσικά ο εκσυγχρονισµός. Σήµερα ο κ. Τζιάλας έχει 4 κόρες από τις οποίες απέκτησε οχτώ εγγόνια που αυτά µε τη σειρά τους του προσέφεραν δύο δισέγγονα.